En Kaliteli Sohbet Chat Odaları

PEPTİK ÜLSER HASTALIĞI
Peptik ülser hastalığı(PÜH) her sekiz kişinin birinde gözlenen çok yaygın bir hastalıktır. PÜH’nın nedenleri kademeli olarak ortaya çıkmaktadır. Bu anlayışla, ülserleri tedavi etmenin ve hatta ortadan kaldırmanın yeni ve daha iyi yolları ortaya çıkmaktadır.

Midenin Anatomisi ve Fonksiyonları

Mide çok güçlü asit üretir.Bu asit, besinlerin ince barsağa (duodenum) geçmeden parçalanmasına yardımcı olur.Midenin iç yüzeyi, asitin mide duvarına hasar vermemesi için kalın bir koruyucu mukus tabakası ile kaplanmıştır.

Peptik Ülserin Nedeni Nedir ?

Ülser, ağız ve deridekilere çok benzer olarak, midenin veya barsağın yüzeyindeki açık bir yaradır. Sonuçta, asit ve bir mide enzimi olan pepsin peptik ülserlere neden olurlar.Bu ülserler midede gözlenebilirler ki bunlara gastrik ülser adı verilir. Barsağın ilk kısmında gözlenebilirler.Bunlara da duodenal ülser denir.

Sonuç olarak, mide veya barsak yüzeyine hasar veren asittir.Bununla beraber son zamanlardaki şaşırtıcı ve devrim niteliğindeki bir buluş, çoğu peptik ülserin nedeninin midedeki Helikobakter pilori adındaki bir bakteri olduğu yönündedir.

Helikobakter pilori (H. Pilori )

Bu kulağa hoş gelen isim, aspirin ve romatizma ilaçlarının neden olduklarının haricindeki çoğu peptik ülserin ana nedenini tanımlamaktadır.Bu bakteri, spiral şekillidir ve mide iç yüzeyinin mukus tabakasında yaşar.Bu bakteri, mide duvarında gastrit denen iltihaba yol açar.Hatta insan vücudu bu bakteriye karşı kanda antikor geliştirir.Bakteri, muhtemelen bir gıdadan veya su bardağından insan vücuduna girer.Ülser, H.pilori midenin koruyucu mukus tabakasına hasar verdikten ve asit bu hasara katıldıktan sonra gelişir.

Aspirin ve Romatizma İlaçları

Romatizma ilaçları, ibuprofen(Brufen), Naprosin, Voltaren, Endometasin ve daha bir çok ilacı kapsar. Aspirin ile olduğu gibi midenin mukus tabakasına zarar verebilirler ve sonunda mide asiti son hasara neden olur. Yani, H. Pilori ve bazı ilaçlar ülserlere neden olan en önemli faktörlerdir. Nadir vakalarda bir hastada asit salgısı aşırı miktarda olabilir ve ülserler gelişir. Bu duruma Zollinger-Ellison sendromu denir. Son olarak, bazı hastalarda ülserler bilinmeyen nedenlerle gelişebilirler.

Yakınmalar

Ülserler karnın üst kısmında yanıcı, ezici tarzda ağrıya neden olurlar. Bu yakınmalar sıklıkla yemekten birkaç saat sonra, besin maddeleri mideden ayrıldıktan sonra, fakat asit üretimi halen yüksekken oluşur. Yanma hissi gece boyunca ve hatta hastayı uykudan uyandıracak kadar şiddetli olabilir. Bazı hastalarda, ağrının yerine şiddetli açlık veya şişkinlik yakınmaları olabilir. Antiasit ilaçlar ve süt geçici rahatlama sağlayabilirler. Bazı hastalarda ağrı yoktur fakat gaitalarının siyah renkte olduğunu ifade ederler ki, bu da ülserin kanadığını gösterir. Kanama ülserlerin çok ciddi bir komplikasyonudur.

Teşhis

Peptik ülser teşhisinden hastanın tıbbi öyküsü ile şüphelenilebilir. Bununla beraber,teşhis ya ülserin direk olarak fiberoptik bir aletle gözlendiği üst gastrointestinal sistem endoskopisi ile yada midenin baryumlu grafisi ile doğrulanmalıdır. Ülser nadiren habis olabilir. Endoskopi ile biyopsi örnekleri alınarak bu konu aydınlatılabilir.

Tedavi

Peptik ülser hastalığının tedavisinde kökten değişiklikler mevcuttur. Artık, mide asitini baskılamak ve hatta ortadan kaldırmak için çok etkili tedaviler mevcuttur. Bu asit baskılayıcı ilaçlar yakınmaları gidermede ve ülserleri iyileştirmede son derece etkilidir. Eğer bir ülser, aspirin veya romatizma ilaçlarının kullanımı sonucunda gelişmişse başka bir tedaviye genellikle gerek duyulmaz. Bu ilaçlardan kaçınmak ülserlerin tekrarlamasını engeller.

Peptik ülser tedavisindeki ikinci önemli değişiklik, H. Pilori enfeksiyonunun keşfidir. Bu enfeksiyon antibiyotiklerle tedavi edildiğinde hem enfeksiyon hem de ülser tekrar gelişmez. Doktorlar, artan oranlarda, ülseri sadece asit baskılayan ilaçlarla baskılamayıp aynı zamanda bakteriyel enfeksiyonu da ülserle beraber tedavi etmektedirler. Eğer bu enfeksiyon tedavi edilmezse ülserler değişmez olarak tekrarlar. H.piloriyi ve ülserleri tedavi etmek için çok sayıda antibiyotik programları mevcuttur. Doktor, hasta ile koordineli olarak mevcut en iyi tedaviyi seçecektir.

Başka Neler Yapılabilir ?

Yukarıda tartışılan faktörler ülserlere olan yaklaşımı dramatik olarak değiştirmektedir.Halen başka faktörler de önemlidir:

Kafein ve Alkol-Bunların her ikisi de mide asitinin salgılanmasını uyarır ve ülserin akut fazında bunlardan kaçınılmalıdır.

Sigara-Nikotin ülserin iyileşmesini geciktirir.Sigarayı bırakmanın bir çok iyi yönleri vardır.Ülserin iyileşmesi bunlardan biridir.

Antiasitler-Reçetesiz olarak satılan bu ajanlar peptik ülser yakınmalarının giderilmesinde kullanılabilirler.Bizmut tuzlarının haricindekiler ülser iyileşmesine yardımcı olmazlar.

Stres-Geçmişte stresin ülserlerin önemli bir nedeni olduğu düşünülürdü.Şimdi ise her ne kadar yakınmaları arttırabilirse de stresin tek başına nadiren ülsere yol açabileceği bilinmektedir.

Cerrahi Girişim-Eskiden ülser tedavisinde önemli bir seçenekti.Şimdi ise nadiren delinme, tıkanıklık, kontrol edilemeyen kanama gibi ülser komplikasyonlarında ihtiyaç duyulmaktadır.

Özet
Peptik ülser hastalığı için yeni bir çağ açılmıştır.Ülserlerin nasıl oluştuğuna dair anlayış, yeni güçlü asit baskılayıcı ilaçlar, H. pilori enfeksiyonunun ortaya çıkması peptik ülserlerin tedavisinde devrim yaratmaktadır.

Kaynak : Gastroenteroloji BD Başkanlığı-Etlik / Ankara