En Kaliteli Sohbet Chat Odaları

CROHN HASTALIĞI

Crohn hastalığı, sindirim sisteminin kronik, tekrarlayan inflamatuvar hastalığıdır. Sindirim sistemi başlıca dört bölümden oluşur. Yemek borusu, besinlerin karıştırıldığı ve sindirildiği mide, besinlerin ve vitaminlerin emildiği ince bağırsaklar, suyun emildiği ve dışkının biriktirildiği kalın bağırsaklar. Crohn hastalığının en çok tuttuğu iki bölge, ince bağırsakların son bölümü olan ileum (ileitis) ve kalın bağırsaklardır (crohn koliti). Hastalık, küçük inflamasyon odakları halinde başlar ve devam eder. Bağırsak mukozasında ülserler oluşur ve duvar kalınlaşır. En sonunda, cerrahi girişimi gerektirecek denli bağırsaklarda daralma ve tıkanma olabilir.

Crohn Hastalığının Nedenleri Nelerdir?

Aile içi görülme sıklığı yüksek olduğundan genetik nedenli olduğu düşünülmektedir. Bir başka neden olarak bağırsakların son bölümünde, normalde olan bakterilerin inflamasyonu artırıcı bir faktör olarak görülmektedir. Çeşitli enfeksiyonlara karşı vücudu koruyan savunma sistemi de bir faktör olabilir. Hastalığın nedenleriyle ilgili henüz tam bilinmeyen yönler olmakla birlikte özellikle tedavisi olmak üzere hastalıkla ilgili bir çok bilgi bilinmektedir.

Crohn Hastalığı Kimlerde Gelişir?

Her iki cinsiyette, öncelikle gençlerde görülmekle birlikte tüm yaş grubunda gözlenir. Yahudilerde daha sık görülmekle birlikte Afrika kökenli Amerika’lılarda daha az görülür.

SEMPTOMLAR:

Sindirim sisteminin tutulduğu bölgeye göre değişebilir. İleum tutulursa, karın sağ alt kadranında tekrarlayan ağrı gözlenir. Ağrı zamanla akut apandisiti taklit eder. Kalın bağırsaklar tutulduğunda ishal (bazen kanlı) görülebilir. Beraberinde ateş ve kilo kaybı da vardır. Anal bölgeyi sıklıkta tutan Crohn hastalığında fistüller de görülebilir. Hastalığın aktif dönemlerinde halsizlik ve yorgunluk vardır. Çocukluk ve adelosan dönemde kilo alamama vardır.

TANI:

Cronh hastalığı tanısını tek başına koyduracak test yoktur. Hastanın öyküsü ve fizik muayene yardımcı olur. Bazı kan ve dışkı tahlilleri yapılabilir. İnce ve kalın bağırsakların baryumlu grafileri tanıya yardımcı olur. Bununla birlikte en iyi yöntem direk gözle incelemeye dayalı kolonoskopidir.

SEYİR VE KOMPLİKASYONLAR:

Hastalık, uzun süre sessiz ve kontrol altında kalabilir. Bir çok Crohn hastası hayattaki hedeflerine yönelik çalışabilir. Okula gidebilir, evlenebilir, çocuk sahibi olabilir ve çalışabilir.

Sindirim sistemi dışında da bazı problemler olabilir. Artrit, göz ve deri problemleri, nadir durumlarda kronik karaciğer hastalığı gelişebilir. Anal kanalda ağrılı yırtıklar (fissür), fistül gelişebilir. Fistül rektumla cilt arasındaki bir kanaldır. İleum ya da kolondaki inflamasyon devam ederse daralma ya da kısmi tıkanma meydana gelebilir. Bu durumda cerrahi gerekebilir. Uzun yıllar süren Crohn hastalığı durumunda artmış kanser riski söz konusudur.

TEDAVİ :

Crohn hastalığının etkin cerrahi ve tıbbi tedavileri vardır. Dengeli beslenme ve egzersiz önemlidir. Başlıca beş tip tıbbi tedavide kullanılan ilaç vardır.

Kortizon, / steroidler: Bu güçlü ilaçlar oldukça etkindir. Hastalık çok ciddi olduğunda, hızlı kontrol altına almak için yüksek doz başlanır. Sonrasında azaltılarak idame dozuna inilir. Tamamen kesilmesi istenen bir durumdur. Tablet ya da enema formu kullanılabilir.

Antiinflamatuvar ilaçlar: 5- aminosalisilik asit olarak adlandırılan sulfasalazin, dipentum, asacol ve pentasa gibi ilaçlardır. Bunlar idame tedavisinde kullanılır. Kalın bağırsakta olan hastalıklarda özellikle çok etkilidir. Ağızdan ya da enema formları kullanılabilir.

İmmünsistem baskılayıcıları:Hastalığı agreve eden ve aktivitesi artmış savunma sistemini baskılarlar. En sık kullanılanları, azatiyopürin ve 6 merkaptopürindir. Uzun süreli kullanımda yararlanılabilir. Daha ağır durumlarda başka tür ilaçlar da kullanılabilir.

İnfliksimab (Remicade):Vücudun inflamatuvar cevabını bloke eden bir ilaçtır. Birkaç saat içinde, damardan yavaş yavaş verilir. Bir çok hastada çok etkili görülmektedir.

Antibiyotikler:Crohn hastalığı ile bakteriyel enfeksiyonlar sıklıkla birlikte olduklarından antibiyotikler kullanılabilir. En sık kullanılanları, ciproflaxocin ve metranidazoldür.

DİYET:

Bağırsakları hasara uğrattığı bilinen bir besin maddesi yoktur. Aktif dönemlerde süt ve süt ürünleri ishali ve krampı artırır. Dengeli, yeterli protein ve kalori içeren diyet önerilir.

Stres ve sıkıntı hastalığın semptomlarını arttırır ancak nedeni değildir.

CERRAHİ:

Crohn hastalığı seyrinde cerrahi tedaviye başvurmak gerekebilir. Hastalıklı segmenti çıkarmak, abse ya da fistülü direne etmek için kullanılabilir. Cerrahi tedavi, Crohn hastalığını tam tedavi etmez.

ÖZET:

Birçok Crohn hastası hafif kısıtlamalar dışında aktif hayatını sürdürebilir. Tam iyileşmesi söz konusu değildir ancak günümüz tedavi yöntemleriyle kontrol altında tutulabilir. Çok az hasta için ciddi ve komplikasyonlu seyir vardır. Yoğun bir tedavi veya cerrahi tedavi gerekebilir. Tüm hastalarda takip önemlidir.

Kaynak : Gastroenteroloji BD Başkanlığı-Etlik / Ankara